کیسه خواب یکی از وسایل مهم برای بک‌پکینگ است که جای تخت‌خواب را در سفر پر می‌کند و فضایی گرم و نرم برای خواب فراهم می‌کند.

آشنایی با انواع کیسه خواب و راهنمایی در انتخاب:

انتخاب یک کیسه خواب مناسب برای سفرهای کوله‌گردی مهم است. سفر کردن همواره جزء مسائلی بوده است که در زندگی انسان نقش مهمی داشته و در طول تاریخ شکل‌های مختلفی به خود گرفته است. هنگامی که فرد برنامه ریزی می‌کند تا به مقصد خود برسد، اهمیت می‌دهد که چگونه بتواند خود را به آنجا برساند، در کجا اقامت کند و چه تجربه‌هایی را برای خود فراهم کند. بین روش‌های مختلف سفر کردن، کوله‌گردی یا بک‌پکینگ یکی از محبوب‌ترین شیوه‌هاست که به مدت چند سال به شدت مورد توجه قرار گرفته است. این روش به شما امکان می‌دهد به صورت ارزان‌تری سفر کنید و تجربه‌های منحصر به فردی را برای خود ایجاد کنید.

کیسه خواب یکی از وسایل مهم برای بک‌پکینگ است که جای تخت‌خواب را در سفر پر می‌کند و فضایی گرم و نرم برای خواب فراهم می‌کند. این وسیله، که بسیاری با آن آشنا هستند و برخی تجربه خوابیدن در آن را داشته‌اند، توسط کوله‌گردها برای کاهش هزینه‌های اقامت در سفرها استفاده می‌شود، زیرا امکان می‌دهد در هر مکانی شب را به صبح برسانند. این وسیله ساده ظاهر، ویژگی‌های خاصی دارد که می‌تواند در انتخاب نوع آن برای سفرتان تأثیرگذار باشد.

نکات مهم در انتخاب کیسه خواب:

هنگام انتخاب کیسه خواب، بر روی آن تعدادی اصطلاح، اعداد و ارقام نوشته شده است که می‌توانند در انتخاب شما تأثیرگذار باشند. در ادامه، به بررسی نکاتی که باید در مورد این اعداد، ارقام و اصطلاحات در نظر داشته باشید، می‌پردازیم:

دمای کیسه خواب: یکی از نکات مهم برای داشتن خواب خوب، حفظ دمای بدن در حالت متعادل است. به همین جهت، هنگام انتخاب کیسه خواب مناسب برای خود، این درجه حرارت را در نظر بگیرید و مناسب‌ترین نوع آن را برای خود انتخاب نمایید. علاوه بر آب و هوا و فصل سفر، عواملی همچون ساختار بدن، لباس خواب شما و نوع چادر مسافرتی مورد استفاده نیز در انتخاب کیسه خواب تأثیرگذار هستند.

هر کیسه خواب برای دمای خاصی طراحی شده است و توانایی تأمین شرایط مناسب خواب در همان دما را دارد. در جدول زیر، کیسه خواب متناسب با آب و هوای هر فصل را برای شما ارائه می‌دهیم:

نوع کیسه خواب          |   میزان دما
-----------------------------------------------------------------------------------
تابستان                     |   صفر درجه سانتیگراد و بالاتر
سه فصل                   |   منفی 12 درجه سانتیگراد تا صفر
زمستان                     |   منفی 12 درجه سانتیگراد و پایین‌تر

انواع کیسه خواب براساس جنس:

کیسه خواب با عایق پر طبیعی (Down): کیسه خواب‌های با عایق پر طبیعی به سه دسته تقسیم می‌شوند که شامل پر اردک، پر غاز و پر قو می‌شود. این نوع کیسه خواب، سبک‌ترین عایق موجود برای کیسه خواب است و دارای قابلیت فشرده‌سازی بالاست. به همین دلیل، حجم کمتری را اشغال می‌کند و برای حمل و نقل آسان مناسب است. کیسه خواب با عایق پر طبیعی نسبت به کیسه خواب‌های با الیاف مصنوعی عمر طولانی‌تری دارد، اما معمولاً گرانتر است. این نوع کیسه خواب برای استفاده در هوای بارانی یا با رطوبت بالا مناسب نیست؛ زیرا با جذب رطوبت، خاصیت عایقی خود را از دست می‌دهد و در صورت خیس شدن، علاوه بر افزایش وزن، زمان طولانی‌تری برای خشک شدن نیاز دارد. بنابراین، این نوع کیسه خواب برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی در مناطق خشک و کم‌رطوبت مناسب است.

کیسه خواب با عایق الیاف مصنوعی (Synthetic): در تهیه کیسه خواب‌های با عایق الیاف مصنوعی از انواع مختلفی از الیاف مصنوعی استفاده می‌شود، اما معمول‌ترین آنها مواد پلی‌استر پرزدار هستند. این مواد به صورت لایه‌لایه روی هم قرار می‌گیرند و طراحی آنها به گونه‌ای است که هوایی از بین لایه‌ها عبور نمی‌کند و تمام فضای خالی بین لایه‌ها بسته شده است. کیسه خواب با عایق الیاف مصنوعی به طور قابل‌توجهی از جذب آب جلوگیری می‌کند و بهترین گزینه برای کمپینگ در مناطق مرطوب است. این کیسه خواب‌ها نسبت به کیسه خواب‌های با عایق پر طبیعی، حجم بیشتری دارند و سنگین‌تر هستند. عمر آنها کوتاه‌تر بوده و قیمت مناسب‌تری دارند. کیسه خواب با عایق الیاف مصنوعی برای مناطقی با رطوبت بالا که دمای سرد ندارند، انتخاب مناسبی است. خشک شدن این نوع کیسه خواب نیز به زمان کمتری نیاز دارد.

کیسه خواب با عایق ترکیبی: این نوع کیسه خواب از ترکیب الیاف طبیعی پر و الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر ساخته می‌شود. کیسه خواب با عایق ترکیبی نسبت به پر خالص، قدرت جذب رطوبت بیشتری دارد و سنگین‌تر و البته ارزان‌تر است.

اشکال و وزن کیسه‌های خواب:

اکثر کیسه‌های خواب مخصوص کوله‌گردی به شکل مومیایی طراحی می‌شوند، اما کیسه‌های خواب با شکل مستطیلی و بادامی نیز برای سفر مناسب هستند.

هنگام خرید کیسه‌خواب، به اندازه‌ی شانه‌ها، دور کمر و قد خود توجه کنید تا بتوانید کیسه‌خوابی پیدا کنید که با اندازه شما سازگاری داشته باشد. همچنین توجه داشته باشید که کیسه‌خوابی که به طور کامل با اندازه شما همخوانی دارد، راحتتان گرم می‌کند، اما احتمالاً نمی‌توانید در آن تکان بخورید. کیسه‌های خواب بزرگتر راحت‌تر هستند، اما گرما را بیشتر هدر می‌دهند.

برای کاهش وزن و افزایش گرما: یک کیسه‌خواب به شکل مومیایی با شانه‌ها و دور کمر باریک را انتخاب کنید. این نوع کیسه‌های خواب حجم کمتری دارند و سبکتر هستند، اما وقتی در آن خواب می‌برید، به آن سر و کار کوچکی دارید و نمی‌توانید در آن تکان بخورید.

برای راحتی بیشتر و وزن بیشتر: اگر به راحتی بیشتر نیاز دارید، باید وزن بیشتری را تحمل کنید. در این حالت، کیسه‌های خواب به شکل مومیایی پهن یا شبه مستطیل، گزینه‌های عالی برای شما هستند، به ویژه اگر قدری اندام بزرگتر دارید یا هنگام خواب مدام تکان می‌خورید.

طول کیسه‌خواب:

اکثر کیسه‌های خواب استاندارد برای بزرگسالان به صورت معمول (Regular) یا بلند (Long) موجود هستند، اما گاهی اوقات ممکن است سایزهای کوچک (Petite/Short) و یا خیلی بلند (Xlong) نیز به صورت نادر به چشم بخورند. این اندازه‌ها بسته به جنسیت و تولیدکننده محصول متغیر است. بهترین روش برای انتخاب کیسه‌خواب مناسب، توجه به عددی است که جلوی عبارت "Fits Up To" نوشته شده است. این عدد نشان می‌دهد که کیسه‌خواب مورد نظر شما تا چه اندازه‌ای از قد قابل قبول است.

نکته‌ی مهم این است که اگر کیسه‌خواب شما بیش از حد بلند باشد، ممکن است به پاهایتان احساس یخ زدگی داشته باشید.

کیسه‌خواب‌های زنانه: کیسه‌خواب‌های زنانه به طور کامل با فیزیک بدن زنان طراحی شده‌اند. آنها در مقایسه با کیسه‌خواب‌های مردانه، طول کوتاه‌تری دارند و برای افرادی با قد تا 165 سانتی‌متر مناسب هستند. این کیسه‌خواب‌ها در قسمت شانه‌ها باریک‌تر بوده و در وسط پهن‌تر به نظر می‌رسند. همچنین، حضور عایق اضافی در بالا و قسمت پاها از ویژگی‌های دیگر این کیسه‌خواب‌هاست.

گاهی به زنانی که فیزیک کوچکتری دارند، پیشنهاد می‌شود از کیسه‌خواب‌های نوجوانان استفاده کنند، اما باید توجه داشت که این کیسه‌خواب‌ها مناسب بزرگسالان نیستند و در برخی موارد مثل حفظ دما کمی تفاوت دارند.

انواع کیسه‌خواب براساس شکل:

کیسه‌های خواب در ارتباط با برش و شکل ظاهری به سه دسته اصلی، یعنی مومیایی، مستطیلی و نیمه مستطیلی تقسیم می‌شوند. هدف از این تنوع، پاسخگویی به نیازها و سلیقه‌های تمامی کوهنوردان و علاقمندان به طبیعت است.

کیسه خواب مومیایی: این نوع کیسه خواب به شکلی که تطابق بیشتری با آناتومی بدن در حالت خواب دارد، طراحی می‌شود. قسمت سرشانه آن کمی پهن و قسمت پاها باریکتر است. این طراحی به علت استفاده کمتر از مواد اولیه، منجر به کاهش حجم و وزن کیسه خواب می‌شود. اما بدلیل عدم وجود فضای داخلی برای حرکت، برخی از افراد احساس راحتی نمی‌کنند. با توجه به اینکه مهمترین وظیفه کیسه خواب حفظ دمای بدن است، کیسه خواب مومیایی با فضای داخلی کوچک‌تر، بهترین بازدهی حرارتی را دارد. همچنین، این نوع کیسه خواب دارای یک سرپوش است که در هنگام سرما، سر و گردن را گرم نگه می‌دارد.

کیسه خواب مستطیلی: در این نوع کیسه خواب، شکل آن از بالا تا پایین به صورت یک عرض است. کیسه خواب مستطیلی فضای کافی برای حرکت بدن، دست‌ها و پاها فراهم می‌کند و بنابراین راحتی بیشتری نسبت به کیسه خواب مومیایی دارد. اما از لحاظ حفظ گرما، عملکرد آن به اندازه کیسه خواب مومیایی خوب نیست. این نوع کیسه خواب حجم

 بیشتری نسبت به کیسه خواب مومیایی دارد.

کیسه خواب نیمه مستطیلی: این نوع کیسه خواب به عنوان یک ترکیب بین کیسه‌های خواب مستطیلی و مومیایی محسوب می‌شود. راحتی بیشتری نسبت به کیسه خواب مومیایی و حفظ گرمای بیشتری نسبت به کیسه خواب مستطیلی دارد. همچنین، کیسه خواب نیمه مستطیلی بزرگتر و سنگین‌تر از مدل مومیایی است.

تقسیم‌بندی انواع کیسه‌های خواب بر اساس شرایط آب و هوایی:

کیسه‌های خواب بر اساس شرایط آب و هوایی به سه دسته‌ی تابستانی، سه فصله و زمستانی تقسیم می‌شوند.

کیسه خواب تابستانی: این نوع کیسه خواب برای دماهای حدود ۱- درجه سانتی‌گراد و بالاتر مناسب است. به دلیل استفاده از عایق کمتر، وزن آن سبک‌تر از سایر نوع‌ها است. همچنین، با حجم کمتری عرضه می‌شود و فضای کمتری را در برداشت خود اشغال می‌کند.

کیسه خواب سه فصله: این نوع کیسه خواب برای دماهای حدود ۹- درجه تا ۱- درجه سانتی‌گراد مناسب است. معمولاً در فصل بهار، پاییز و تابستان‌های مناطق کوهستانی با شب‌های سرد به کار می‌رود. کیسه خواب سه فصله با امکانات ویژه‌ای مانند کلاه قابل اتصال، یقه اضافی و پوشش اضافی زیپ طراحی شده است تا در برابر سرمای ناگهانی و شرایط پیش‌بینی‌نشده مقاومت کند.

کیسه خواب زمستانی: این نوع کیسه خواب برای دماهای حدود ۹- درجه سانتی‌گراد به پایین مناسب است. کیسه خواب زمستانی همه امکانات کیسه خواب سه فصله را داراست، همچنین از مواد عایق بیشتری استفاده می‌شود. با جمع‌شدن آن، وزن و حجم آن نسبت به کیسه‌های تابستانی و سه فصله بیشتر است و بیشترین فضا را در برداشت خود اشغال می‌کند. در هنگام خرید کیسه خواب زمستانی، مدل‌هایی با تراکم بیشتر و حجم کمتر را انتخاب کنید تا در مسافرت‌های سخت و کوه‌نوردی، برای حمل کیسه مشکلی نداشته باشید.

در استفاده از کیسه خواب، نکات زیر بسیار حائز اهمیت هستند:

۱. همیشه از زیرانداز کیسه خواب استفاده کنید، به ویژه اگر در فضای باز خواب می‌برید. این کار به شما کمک می‌کند تا علاوه بر خواب آرام، از تماس مستقیم کیسه خواب با زمین، سنگ، چوب و سطوح دیگر جلوگیری کنید.

۲. اطمینان حاصل کنید که لباسی که پوشیده‌اید، کافی و قابل تنفس باشد تا در برابر سرما یا تعرقی که خواب شما را مزاحمت نمی‌کند.

۳. مراقبت کنید که غذای کافی مصرف کنید، زیرا در طول خواب، سوخت و ساز بدن کاهش می‌یابد و دمای بدن نیز کاهش می‌یابد.

۴. حتماً از آب به میزان کافی بنوشید؛ زیرا این کار به افزایش دمای بدن کمک می‌کند.

۵. قبل از ورود به کیسه خواب، مطمئن شوید که لباس‌هایتان خشک و بدون عرق و رطوبت است.

۶. با استفاده از آستری درونی یا لاینر، جلوی کثیف شدن کیسه خواب به دلیل تماس با بدن یا لباس آلوده را بگیرید.

۷. زیپ‌های کیسه خواب را با دقت و بدون ایجاد خشکی باز و بسته کنید تا از پارگی جلوگیری شود.

۸. هنگام بستن و باز کردن زیپ‌ها، سعی کنید تا از تعرق جلوگیری کنید.

۹. داخل کیسه خواب، از لباس‌های ضد آب و باد استفاده نکنید زیرا می‌تواند باعث تعرق و عدم تنفس شود.

۱۰. اگر کمپ شما ثابت است، هر روز کیسه خواب را در معرض هوا قرار دهید تا به خوبی تهویه شود.

برای حفظ و نگهداری مناسب کیسه خواب، به موارد زیر توجه کنید:

۱. هنگام استفاده از کیسه خواب، سعی کنید آن را تمیز و خشک نگه دارید.

۲. پس از هر استفاده، کیسه خواب را در فضای باز و مورد آفتاب قرار داده و به آرامی آن را خشک کنید تا رطوبت به طور کامل از آن برود.

۳. در صورتی که کیسه خواب خیس شده است، به آن فشار نیاورید؛ زیرا این کار ممکن است به عایق و ساختار کیسه خواب، به خصوص کیسه هایی که پر شده اند، آسیب برساند.

۴. قبل از ذخیره کردن، کیسه خواب را از حالت فشرده خارج کنید تا به الیاف آن آسیبی وارد نشود. می‌توانید آن را آویزان کنید یا در یک کیف نگهداری باز (مانند کیف توری یا نخی) قرار دهید.

۵. در صورت بروز لکه‌ها، نقاط کثیف را با دست تمیز و بدون استفاده از مواد شوینده به‌طور موضعی پاک کنید. در صورت لزوم استفاده از مواد شوینده، از حداقل مقدار ممکن و با یک مسواک نرم لکه‌گیری و تمیز کنید. سپس با یک اسفنج مرطوب آن را پاک کنید و برای خشک شدن، در معرض هوا یا آفتاب ملایم قرار دهید.

روش‌های شست‌وشوی کیسه خواب را می‌توان به شکل زیر بررسی کرد:

شست‌وشوی دستی:
- فقط بر اساس دستورالعملی که روی کیسه خواب قید شده است عمل کنید.
- از محلول شوینده ملایم و بدون آنزیم برای شست‌وشو استفاده کنید، اما برای کیسه خوابی که پر شده است، از شوینده ویژه‌ای که برای آن مناسب است، استفاده کنید.
- هیچگاه از نرم‌کننده یا سفیدکننده استفاده نکنید.
- یک وان آب پر کنید و شوینده را در آن حل کنید. سپس کیسه خواب را درون وان قرار دهید و مدتی در آن نگه دارید.
- کیسه خواب را با دست به‌آرامی فشار دهید تا آلودگی‌ها پاک شوند.
- چند بار آبکشی کنید تا مواد شوینده به‌طور کامل از کیسه خواب خارج شوند.
- پس از آبکشی، سعی کنید آب را به‌طور کامل از کیسه خواب خارج کنید. همچنین می‌توانید از خشک‌کن هم استفاده کنید.
- برای خشک کردن کیسه خواب با ماشین لباسشویی، دستورالعملی که روی کیسه نوشته شده است را رعایت کنید.
- دمای ماشین لباسشویی را بر اساس دمای مشخص شده در دستورالعمل تنظیم کنید.
- زیپ کیسه را تا نیمه باز کنید و کیسه را داخل ماشین لباسشویی قرار دهید.
- پس از اتمام شست‌وشو، مرحله آبکشی را تکرار کنید تا مواد شوینده به‌طور کامل از کیسه خواب خارج شوند.
- برای خشک کردن کیسه خواب با پر طبیعی، چند توپ تنیس را در کیسه قرار داده و آن را آویزان کنید. این کار باعث جلوگیری از فشرده شدن پرها و تسریع فرآیند خشک‌شدن کیسه خواب می‌شود.
- هر دو در حالت شست‌وشوی دستی و با ماشین لباسشویی، کیسه خواب را به چوب رختی آویزان کرده و در معرض هوا و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید تا خشک شود.

نکات مهم در زمان خرید کیسه خواب:

وقتی می‌خواهید یک کیسه خواب خوب بخرید، به موارد زیر توجه کنید:

1. نوع کیسه خواب: براساس فصل سفر و شرایط آب‌وهوایی مقصد، انواع تابستانه، سه فصله و زمستانه را در نظر بگیرید و مناسب ترین را انتخاب کنید.

2. درجه‌بندی دمایی: برای کیسه خواب، به بازه‌های دمایی شامل حد بالا، حد پایین و دمای راحتی توجه کنید تا در تنظیم حرارت بدنتان مطابقت داشته باشد.

3. جنس عایق: بر اساس نوع استفاده و ترجیحات شخصی، یکی از انواع عایق پر طبیعی یا الیاف مصنوعی را انتخاب کنید.

4. شکل کیسه خواب: مومیایی (گرمای بیشتر، راحتی کمتر)، مستطیلی (راحتی بیشتر، گرمای کمتر) و نیمه مستطیلی (راحتی و گرمای متوسط)، انواع شکل‌های موجود را مقایسه کنید و با توجه به نیازهایتان انتخاب کنید.

5. وزن و حجم: وزن و حجم کیسه خواب بستگی به نوع عایق و شکل فیزیکی آن دارد. برای پیاده‌روی‌های طولانی، کیسه خوابی با وزن سبک را انتخاب کنید.

6. سایز: کیسه‌های خواب در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ و در مدل‌های تک‌نفره و دونفره وجود دارند. با توجه به نیازتان به فضای خواب، سایز مناسب را انتخاب کنید.

7. زیپ: موقعیت زیپ کیسه خواب نیز مهم است. برای افراد چپ‌دست، زیپ در سمت چپ قرار دارد و برای افراد راست‌دست، زیپ در سمت راست است.

8. دو زیپ: کیسه‌های خواب دو زیپ برای فصل تابستان مناسب هستند، زیرا این امکان را می‌دهند پاها هوا بگیرند و تعریق کمتری ایجاد شود.

9. رنگ: رنگ روشن برای کیسه خواب مناسب نیست، زیرا آلودگی و کثیفی را بیشتر نشان می‌دهد. برای دیدن کثیفی کمتر، رنگ تیره را انتخاب کنید.

10. ویژگی‌های اضافی: برخی از کیسه‌های خواب قابلیت تبدیل شدن به کاپشن، مجهز به پشه‌بند یا چراغ قوه هستند. اگر این ویژگی‌ها برای شما اهمیت دارند، در هنگام خرید به آنها توجه کنید.

مریم دوکوهکی

مریم | طبیعتگرد | بلاگر | شیراز

من مریم هستم، یه خرده دیوونه کمپینگ و طبیعتگردی. تو اینستاگرام دارم حال خوبم رو باهاتون به اشتراک میذارم. عاشق طبیعت و کمپینگم و در ضمن علاقه شدیدی به تجهیزات کمپینگ دارم.

همیشه دنبال بهترین ابزارها و وسایل بودم، تو اینترنت و فروشگاها میگشتم تا چیز خوب با قیمت مناسب برای خودم پیدا کنم. همیشه وقتی میخواستم چیزی بخرم، آدم محتاطی بودم. مطالعه‌ای میکردم و از دوستامم میپرسیدم تا مطمئن بشم که خوب انتخاب کردم. چرا؟ چون نه تنها دل خودم رو شاد میکنم، بلکه میتونم به دوستام هم کمک کنم و چیزهای خوب رو بهشون معرفی کنم.